TBS234
พระบูชา พระพุทธมหาสุวรรณปฏิมากร
( หลวงพ่อทองคำสุโขทัยไตรมิตร )
วัดไตรมิตรวิทยารามวรวิหาร
เนื้อทองเหลือง รมดำมันปู หน้าตัก 9 นิ้ว
ฐานกว้าง 6*12 นิ้ว สูงจากฐาน 15 นิ้ว
พระคาถาบูชา นะโม 3 จบ (ต่อด้วย)
อิ สวา สุ สวา สุ อิ สุ สวา อิ
พุทธ ปิ ติ อิ นชาลีติ ประสิทธิเม
พระพุทธมหาสุวรรณปฏิมากร วัดไตรมิตรวิทยารามวรวิหาร เขตสัมพันธวงศ์ กรุงเทพมหานคร
พระพุทธมหาสุวรรณปฏิมากร เป็นพระพุทธรูปสมัยสุโขทัย ปางมารวิชัย วัสดุทองคำ เนื้อเจ็ดน้ำ สองขา ขนาดกว้าง ๖ ศอก ๕ นิ้ว สูง ๗ ศอก ๑ คืบ ๙ นิ้ว ปัจจุบันประดิษฐานเป็นพระประธานในพระวิหาร วัดไตรมิตรวิทยาราม วรวิหาร
สันนิษฐานว่าพ่อขุนรามคำแหงมหาราชแห่งกรุงสุโขทัยโปรดให้ประชุมช่างหล่อขึ้นเพื่อหล่อพระพุทธรูปทอง เมื่อเสร็จก็โปรดให้ สร้างพระวิหารหลวง วัดมหาธาตุขึ้นกลางกรุงสุโขทัย เพื่อเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปทอง ดังศิลาจารึกหลักที่ ๑ ว่า "กลางเมืองสุ โขทัยนี้มีพิหาร มีพระพุทธรูปทอง มีพระอัฏฐารส มีพระพุทธรูป มีพระพุทธรูปอันใหญ่ มีพระพุทธรูปอันงาม"
พุทธศักราช ๑๙๒๐ สมเด็จ"ข้อความนี้อยู่ระหว่างการตรวจสอบ"ราชาธิราชแห่งกรุงศรีอยุธยา ยกทัพไปทำสงครามกับพระมหาธรรมราชา(ไสยฤๅไท) พระมหา ธรรมราชาออกมาถวายบังคมยอมเป็นเมืองขึ้น กรุงศรีอยุธยานับแต่นั้นมา
พระสุโขทัยไตรมิตรคงจะได้รับการอัญเชิญมาจากกรุงสุโขทัย ซึ่งการอัญเชิญพระสุโขทัยไตรมิตรมานี้ มีข้อสันนิษฐานสามประการคือ
๑. ประการที่หนึ่ง มีผู้อาราธนาลงมาจากกรุงสุโขทัยโดยเลื่อมใสศรัทธา
๒. ประการที่สอง ใน พุทธศักราช ๒๓๑๐ เมื่อกรุงศรีอยุธยาเสียเอกราชแก่พม่า พระสุโขทัยไตรมิตรอาจได้รับการอัญเชิญจากกรุง สุโขทัยในครั้งนั้น
๓. ประการที่สาม บุคคลใดบุคคลหนึ่งอัญเชิญลงมาในราวต้นรัชกาลที่ ๑ หรือในรัชกาลที่ ๓ เพราะในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระ พุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช โปรดเกล้าฯ ให้ปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เมื่อ พุทธศักรา ๒๓๓๒ และมีประบรมราชโอง การให้ข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ ขึ้นไปอัญเชิญพระพุทธรูปตามวัดร้างในกรุงสุโขทัย และหัวเมืองเหนือทั้งปวงมายังกรุงเทพฯ เป็นจำนวน ถึง ๑,๒๔๘ องค์พระสุโขทัยไตรมิตรอาจจะได้รับการอัญเชิลงมาจากกรุงสุโขทัยในคราวนี้ด้วย เนื่องจากเป็นพระพุทธรูปที่งดงามจึง นำไปบูชาไว้เสียเองในวัดที่ตนสร้างขึ้น ต่อมาได้นำมาประดิษฐานไว้ที่วัดโชตินาราม(วัดพระยาไกร) ซึ่งพระยาโชฎึกราชเศรษฐี (เจ้าสัวบุญมา) เป็นผู้สร้างขึ้นในรัชกาลที่ ๓ แล้วถวายเป็นพระอารามหลวง พระสุโขทัยไตรมิตรที่ถูกอัญเชิญมาในครั้งนั้น มีลักษณะ เป็นพระพุทธรูปปูนปั้นซึ่งสันนิษฐานว่าคงจะมีสาเหตุ ๓ ประการคือ
๑. เอาปูนปั้นหุ้มไว้ตั้งแต่สมัยสมเด็จ"ข้อความนี้อยู่ระหว่างการตรวจสอบ"ราชาธิราชแห่งกรุงศรีอยุธยาขึ้นไปทำสงครามกับกรุงสุโขทัย เมื่อกรุงสุโขทัยตกเป็น เมืองขึ้นของกรุงศรีอยุธยา จึงเกรงว่าสมเด็จ"ข้อความนี้อยู่ระหว่างการตรวจสอบ"ราชาธิราชจะอัญเชิญพระพุทธรูปลงมาที่กรุงศรีอยุธยา
๒. พุทธศักราช ๒๓๑๐ กรุงศรีอยุธยาเสียแก่พม่า วัดและพระพุทธรูปถูกเผาสำรอกเอาทองไป ด้วยเหตุนี้พุทธศาสนิกชนที่กลัวพระ พุทธรูปทององค์นี้จะถูกเผาสำรอกเอาทองไปจึงได้เอาปูนปั้นพอกเสีย
๓. ขุนนางใหญ่ที่ขึ้นไปพบ เห็นว่าพระพุทธรูปมีพุทธลักษณะงดงาม ก็ได้อัญเชิญมาประดิษฐานในวัดแห่งสกุลของตนแล้วจึงเอาปูนปั้น พอกพระพุทธรูปนั้นเสีย
พุทธศักราช ๒๔๗๘ วัดพระยาไกรได้ชำรุดทรุดโทรมคล้ายวัดร้าง จึงได้อัญเชิญพระประธานซึ่งเป็นพระพุทธรูปปูนปั้น ขนาดใหญ่มาไว้ที่วัดไตรมิตร วิทยาราม หรือวัดสามจีนได้บูรณะปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ ดำริที่จะสร้างพระวิหารเพื่อประดิษฐานพระพุทธ รูปที่อัญเชิญมาจากวัดพระยาไกร แต่ยังไม่สามารถยกขึ้นได้ กระทั่งวันที่ ๒๕ พฤษภา คม ๒๔๙๘ ฝนตกตอนใกล้รุ่ง พบว่าปูนตรง พระอุระแตกกะเทาะออก เห็นรักปิดทองอยู่ชั้นใน เมื่อแกะปูนออกหมดเป็นพระพุทธรูป ทองคำตลอดทั้งองค์ พุทธลักษณะงดงาม สมบูรณ์ยิ่ง ใต้ฐานทับเกษตรมีกุญแจกลสำหรับถอดองค์พระออกได้เป็น ๙ ส่วน ช่วยให้สามา รถเคลื่อนย้ายองค์พระขึ้นไปประ ดิษฐานยังพระวิหารได้สำเร็จ ซึ่งผู้สร้าง(คนโบราณ)ได้ใส่ทองคำสำรอง(สำหรับซ่อมแซม หากองค์พระ ชำรุด) รวมทั้งมุกสำหรับ ใส่พระเนตรสำรองไว้ใต้ฐานพระ
นับเป็นการสื่อสารของคนโบราณที่อัศจรรย์อย่างยิ่ง ด้วยพุทธลักษณะสันนิษฐานว่า สร้างขึ้นในสมัยสุโขทัยที่เรียกขานว่า "พระสุโขทัย ไตรมิตร" ชาวต่างประเทศเรียกว่า "Golden Buddha"มุ่งหน้ามาชมองค์พระอย่างต่อเนื่องทุกวัน
นับเป็นพระพุทธรูปทองคำแท้ ที่เป็นสมบัติล้ำค่ายิ่งของพระพุทธศาสนาและของประเทศไทย และเป็นพระพุทธรูปทองคำองค์แรก ของประเทศไทยที่ถูกบันทึกลงในหนังสือกินเนสบุ๊ค เป็นหนังสือที่ได้รับความเชื่อถือจากนานาประเทศทั่วโลก ได้บันทึกความ มหัศจรรย์ยิ่งใหญ่ของพระพุทธมหาสุวรรณปฏิมากร นี้ไว้ว่าศตวรรษที่ ๑๕ หนัก ๕ ตันครึ่ง สูง ๓.๐๔ เมตร มีมูลค่าประมาณ ๒๘.๕ ล้านปอนด์ จัดว่าเป็นที่สุดของโลกไว้ถึง ๓ อย่างด้วยกันคือ
๑. มีขนาดขององค์พระใหญ่มหึมา มีหน้าตักกว้าง ๖ ศอก ๕ นิ้ว สูงถึง ๗ ศอก ๑ คืบ ๙ นิ้ว
๒. มีพระพุทธลักษณะที่อ่อนช้อยงดงามล้ำเลิศสร้างขึ้นในสมัยที่กรุงสุโขทัยเป็นราชธานี มีอายุจนถึงปัจจุบันกว่า ๗๐๐ ปี
๓. สร้างด้วยโลหะทองคำแท้ มีมูลค่าตามที่ถูกบันทึกไว้ในหนังสือกินเนสบุ๊คถึง ๒๘.๕ ล้านปอนด์
เพราะเหตุนี้จึงจัดได้ว่าเป็นที่สุดของโลกด้านปูชนียวัตถุมหัศจรรย์